Што е Микроекономија?

Микроекономијата е гранка на економијата што гледа во изборот направен од страна на тесно дефинирани единици, како што се поединечни купувачи/потрошувачи, како и фирми кои произведуваат стоки.

Две од најважните принципи кои се користат од страна на економистите се Законот на понуда и Законот на побарувачка:

Закон на понуда

Законот на понуда вели дека, ако сите други работи останат непроменети, како што цената на еден продукт или услуга се зголемува (намалува), количината на тој производ или услуга испорачана исто така ќе се зголеми (намали).

Закон на побарувачка

Законот на побарувачка, нагласува дека ако сите други нешта останат непроменети, како цената на еден производ или услуга се зголемува (намалува), побарувачката на количина на тој производ ќе се намали (зголеми).

Економистите често користат графикони, како начин да се покаже она што се дискутира.Законите на понуда и побарувачка може да биде претставени со едноставен графикон како еден подолу.

На слика 1 можеме да видиме дека со цена од $1, добавувачите се подготвени да обезбедат еден милион додатоци (точка А), а количината која е побарана ќе биде многу повисока - осум милиони (точка Б).

По повисока цена, како што е $5, добавувачите се подготвени да обезбедат шест милиони додатоци (Точка D), а количината побарана е само еден милион (точка Е).

Конечно, по цена од $3, побараната количина е еднаква на понудената количина (Точка C). Оваа цена е исто така позната како “пазарно расчистување” или рамнотежна цена, бидејќи нема добавувачи кои се оставени со желбата да обезбедат добра по таа цена и исто така нема купувачи кои се изоставени а сакаат да купат производи по таа цена.

Внимавајте!

Имајте на ум дека кривите на понуда и побарувачка претставуваат понудена количина на количество побарано по одредена цена, додека сите други нешта се останати еднакви.

Промена на потрошувачките склоности

Да претпоставиме дека постои значителна промена на потребите на потрошувачите.На пример, корисниците одеднаш имаат зголемена желба за пченка.Оваа промена во вкусот може да се должи на нова студија за здравје и придобивките од консумирање на пченка.Или пак алтернативните зрна како што се пченицата може да станат поскапи, или одгледувачите на пченка може да спроведат ефикасна рекламна кампања.Без оглед на причината, зголемувањето на побарувачката резултира во поголемо побарувачка во одредено ниво на цена.Ова е пример за промена на побарувачка.

Во графиконот погоре D0 претставува крива на оригиналната побарувачка, додека D1 покажува нова крива на побарувачка.Имајте на ум дека на одредено ниво на цените, како што е $4, количината побарана се зголемува од 3.000.000 на 5.000.000.

Да претпоставиме дека нешто се случува, каде што количеството на испорачани добра се променува на многу нивоа на цени.На пример, технолошките промени може да се случат при што производителите на компјутерска меморија ќе биде во можност да произведат одреден тип на меморија по пониска цена.Така да и за многу нивоа на цени, добавувачите на добра кои се подготвени да обезбедат продукти ќе се зголеми. Оваа состојба може да биде прикажана подолу:

S0 претставува ја оригиналната крива на понуда, додека S1 претставува нова крива на понуда.По цена од $30 за 256мб чип, понудената количина ќе се зголеми од 3.000.000 на 4.000.000 единици месечно.

Движења на понуда и побарувачка

Промените во количината побарани поради промена на цените се наведени како движење по кривата на побарувачка. Промена на целата крива на побарувачката се нарекува промена во побарувачката; ова може да се должи на секој фактор(и) што влијаат на побарувачката, освен цената.

Промените во понудената количина поради промена на цените се наведени како движење по кривата на понуда. Промена на целата крива на понуда се нарекува промена во снабдувањето; ова може да се должи на секој фактор(и) што влијаат на понудата, освен цената.

Промени во побарувачката крива

Некои од факторите кои можат да предизвикаат кривата на побарувачка да се промени се следните:

*Промена на приходи - Ако се зголемат приходите на потрошувачите, разумно е да се очекува дека побарувачката за некои луксузни стоки ќе се зголеми.

*Промени во опции/вкусови - Ако некој производ станува се повеќе (помалку) сакан, побараната количина ќе се зголеми (намали).

*Промена на цените на стоките кои се комплементарни - Ако цената на бензинот значително се зголемува, кривата на побарувачката за големи SUV автомобили би требало да се помести надолу.

*Промени во цените на стоките кои служат како замени - Ако цената на свинското месо се зголемува (намалува), побарувачката за месо, најверојатно, ќе се зголеми (намали).

*Реклама - Ефективна рекламна кампања може да го зголеми побараното количество на одредена стока. Исто така може да се намали и побарувачката на одредена конкурентна стока.

*Очекувања - Ако потрошувачите очекуваат едно добро да стане поскапо или тешко да се добива во иднина, тоа би можело да ја смени моменталната побарувачка.

*Брзите промени на демографскиот пазар - Како сегментите на возраст на населението се променуваат, така нивните барања исто така се менуваат. Бидејќи сегментите не се еднакво распределени - тоа е, не се во согласност бројот на луѓе во секоја возрасна категорија - поголеми сегменти имаат позначајно влијание врз побарувачката. Генерациите познати како “baby boomers” се одличен пример за тоа.

*Распределбата на приходи - На пример, ако богатите стануваат побогати, а сиромашните посиромашни, побарувачката за луксузни стоки може да се зголеми.

Промени во снабдувачката крива

Фактори кои предизвикуваат промена на кривата на понуда се:

Цена - Зголемувањето на цената на суровата нафта за производителите на пластика ќе ја префрлат кривата на понуда на левата страна.Промените во технологијата можат драматично да ги намалат трошоците.

Даночната политика на Владата - Зголемувањето на бизнис даноците ќе предизвика кривата на понудата да се префрли на левата страна.Владините субвенции за производителите ќе предизвика можност за поголемо снабдување на достапни производи - кривата на понуда ќе се префрли долу и на десно.

Време/Климатски промени - Промените во временските услови и/или климат во глобала особено влијаат на снабдувањете со земјоделски производи.

Цените на замена на производи - Ако земјоделците може да растат пченица наместо пченка, а цената на пченицата оди нагоре, тогаш кривата на понуда за пченка ќе се префрли на лево, каде што се повеќе фармери ќе се префрлаат од пченка на жито.

Број на производители - Како што бројот на фирми/физички лица кои произведуваат производ се зголемува, толку повеќе снабдувачка моќ ќе биде достапна.

Краткорочнa и долгорочнa пазарна рамнотежа

На краток рок, пазарната рамнотежа се постигнува кога побараното количество е еднакво на понудената количина, со што пазарот е чист.Пазарот се смета дека е ослободен бидејќи не постои дополнителна обезбедена или пак побарана количина на одреден продукт, во делот на пазарната цена на расчистување.

Сепак, одредена пазарна цена не може да доведе до рамнотежа на долг рок.На краток рок, производителите немаат време целосно да се прилагодат на сегашните пазарни услови.Некои тековни производители не можат да направат профит или да ги покријат сите нивни трошоци со тековната пазарна цена.Производителите во таква ситуација ќе размислат за напуштање на индустријата, или барем нема да одвојат уште повеќе капитал за таа индустрија.Доколку производителите прават профит, тогаш би се очекувало дека повеќе ресурси би биле доделени на индустријата како што е изградбата на дополнителни фабрики.На долг рок, сите фактори на производство можат да бидат различни.

Рамнотежа на долг рок е нешто што се очекува од пазарот со тек на време.Процесот може да трае со години.Тоа, всушност, никогаш не може да се постигне, бидејќи кривите на понудата и побарувачка постојано се менуваат. Да претпоставиме дека постои зголемување на побарувачката, како што е прикажано на графиконот подолу:

D0 е оригинална крива на побарувачката, а D1 е новата крива на побарувачка.Рамнотежната цена на пазарот ќе се зголеми од P0 на P1, барем на краток рок.Количината, исто така, ќе се зголеми од Q0 до Q1.

Со текот на време, во пазарната економија, две сили ќе влезат во игра:

Купувачите ќе имаат поттик да бараат замена, со што се намалува нивната набавка на оригиналниот производ; поради овој ефект ќе се има тенденција да се намали побараната количина и пазарната цена.

Добавувачите ќе имаат поттик да обезбедат повеќе од тој производ, а повеќе средства ќе бидат наменети кон производство на истото; овој ефект ќе направи тенденција да се зголеми количеството и намалување на пазарната цена.

Недостатоци и вишоци и нивното влијание врз рамнотежните цени

“Недостаток” постои кога количеството на побаран продукт со сегашна цена е поголемo од понудената количина.Во случај на недостаток, би се очекувало дека пазарната цена ќе оди нагоре.Во овој случај, помалку мотивирани купувачи не го купуваат одредениот продукт а производителите имаат силен поттик за поголемо снабдување по повисока пазарна цена.Овој процес ќе продолжи се додека побараната количината не е еднаква со обезбедената количина.

“Вишок” постои кога понудената количина е поголема од побараната.Во овој случај, треба да очекуваме да пазарната цена да оди надолу.Пониска пазарна цена привлекува повеќе корисници на купување, но помалит профит создава поттик за производителите да го намалат испорачаното количество.

Принципот на невидлива рака

Пазарните цени пружат информации на производителите за тоа како да го распределат капиталот и другите ресурси.Цените им кажуваат на производителите за потребите на потрошувачите и покажуваат колку корисници се подготвени да платат за одреден производ или услуга.Цените исто така, ги информираат корисниците со испраќање на сигнали за тоа колку одреден производ е на располагање.

Овие цени на пазарот дејствуваат како “невидлива рака” што ги турка само-заинтересираните лица кон точната распределба на ресурсите, правејќи да се има полза од поединците и општеството во целина.Никој свесно не ги прави овие одлуки.